Stress
Ο όρος στρες περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1964 από τον Hans Selye. Ο Hans Selye όρισε το στρες ως η απάντηση του οργανισμού σε οποιαδήποτε απότομη αλλαγή. Σε οποιαδήποτε απότομη αλλαγή ο οργανισμός προσπαθεί να κρατήσει την ισορροπία του, και εκκρίνει ορμόνες για να την διατηρήσει. Αυτή η αλλαγή μπορεί να είναι θερμική (κρύο, ζέστη), μηχανική (ένα χτύπημα), ψυχογενής κ.ο.κ.
Πρακτικά, έχει πια βρεθεί με πιο τρόπο το στρες επηρεάζει τον φλοιό του εγκεφάλου, τον υποθάλαμο, την υπόφυση και στη συνέχεια όλους τους αδένες στο σώμα. Δηλαδή γνωρίζουμε ακριβώς τα μεταβολικά μονοπάτια που ενεργοποιούνται και καταλήγουν σε αλλαγές της λειτουργίας όλου του οργανισμού. Αυτό ρυθμίζεται μέσα από το συμπαθητικό και το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα.
Υπάρχουν και συμπτώματα που προκύπτουν κατά τη διάρκεια του στρες και άλλα που παρουσιάζονται μετά το στρες. Για παράδειγμα, πολλοί άνθρωποι παθαίνουν ημικρανία το Σαββατοκύριακο, ή στις διακοπές, όταν ηρεμούν λίγο. Γιατί στην φάση του στρες εκκρίνονται ορμόνες του στρες -όπως η αδρεναλίνη- που κάνουν αγγειοσπασμό ή μυϊκό σπασμό και μετά τα στρες γίνεται αγγειοδιαστολή. Και αυτό σχετίζεται με το συμπαθητικό και το παρασυμπαθητικό. Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα ενεργοποιείται στη φάση του στρες και το παρασυμπαθητικό ενεργοποιείται μετά το στρες.
Το οξειδωτικό στρες εμφανίζεται μετά από υπερβολική προσφορά οξυγόνου (για παράδειγμα στους μύες κατά την έντονη άσκηση) ή ακτινοβόληση των ιστών (η αλληλεπίδραση της ιονίζουσας ακτινοβολίας με μόρια Η2Ο και Ο2 παράγει ελεύθερες ρίζες) και συμβάλλει στην ιστική βλάβη.
Stress & Νόσοι
Πιθανολογείται πως παίζει σημαντικό ρόλο σε νευροεκφυλιστικές νόσους συμπεριλαμβανομένων αυτών του Alzheimer, του Parkinson και του Huntington. Το οξειδωτικό στρες πιστεύεται επίσης ότι σχετίζεται με καρδιαγγειακές παθήσεις, καθώς η οξείδωση των λιποπρωτεϊνών χαμηλής πυκνότητας (LDL) στο αγγειακό ενδοθήλιο είναι προάγγελος της δημιουργίας αθηρωματικών πλακών. Είναι ακόμα γνωστός ο ρόλος του στον τραυματισμό κάποιου ιστού που εμφανίζεται μετά από επαναιμάτωση κατόπιν υποξίας. Αυτό συμβαίνει επειδή η αποκατάσταση της ροής του οξυγόνου, παρ’ όλη την αναγκαιότητά της για την επιβίωση του ιστού, οδηγεί στο σχηματισμό ROS. Ο καπνός του τσιγάρου, με τα διάφορα εποξείδια και υπεροξείδια που περιέχει, καθώς και η εισπνοή ανόργανων σωματιδίων όπως η άσβεστος προκαλούν οξειδωτική βλάβη των πνευμόνων.
Έχει διαπιστωθεί πως το οξειδωτικό στρες εμπλέκεται και στην εμφάνιση πολλών άλλων ασθενειών, όπως δρεπανοκυτταρικής αναιμίας, μυοκαρδιακών βλαβών, σχιζοφρένειας, διπολικής διαταραχής και συνδρόμου εύθραυστου Χ χρωμοσώματος. Τέλος, το οξειδωτικό στρες φαίνεται ότι κρύβεται πίσω από το σύνδρομο της χρόνιας κοπώσεως.
Για να είστε πάντα καλά.
Dr. Κυριάκος Τίγκας, M.D.
Χειρουργός Γυναικολόγος – Μαιευτήρας
Εξειδίκευση σε : Λειτουργική, Προληπτική, Αντιγηραντική Ιατρική,
Ορμονική Αποκατάσταση γυναικών με Βιομιμητικές Ορμόνες,
Χειρουργική Γυναικολογική Ογκολογία, Χειρουργική Μαστού